Een havik is een behoorlijk grote vogel, hij kan wel 50 tot 65 cm groot worden en heeft korte brede vleugels en een lange haast vierkante staart.
Het mannetje is bovenaan bruin en onderaan wit met dunne grijze strepen. Het vrouwtje is bovenaan leigrijs, onderaan grijs en is veel groter dan het mannetje. Ze hebben allebei een lichte wenkbrouwstreep. Haviken lijken wel wat op de sperwer maar zijn zwaarder gebouwd.
Soms jagen haviken vanaf een tak en storten zich dan op hun prooi, een andere keer vliegen zij in cirkels om dan plotseling in duikvlucht hun prooi te pakken. Ze kunnen dan een snelheid van wel 80 km per uur bereiken.
De havik is een krachtige roofvogel, gespecialiseerd in het overrompelen van konijnen en vogels. Het zijn zeer honkvaste vogels; eenmaal ergens gevestigd verlaten ze hun territorium hun leven lang niet meer zonder hele goede reden. Haviken maken een groot nest van takken hoog in een boom. Zo’n bouwwerk gaat vele jaren mee en wordt vaak pas vervangen wanneer een boomtop onder de takkenlast in een storm bezwijkt. De home range, te omschrijven als het gebied waarin voedsel wordt gezocht, is honderden hectaren groot. Haviken komen dus niet in grote dichtheden voor. Jonge vogels zoeken in de omgeving waarin ze zijn opgegroeid naar een eigen territorium. Meestal vinden ze dat binnen een straal van 18 kilometer; voor een krachtige vlieger als de havik een zeer kleine afstand.
In dichte bossen achtervolgt de havik vogels in een pijlsnelle verassingsaanval, tussen bomen door navigerend als een doelzoekend projectiel. In meer open gebieden overrompelt de havik konijnen en vogels, vanuit een hinderlaag aanvallend. Het grote nest wordt meestal gemaakt in een naaldboom en wordt meerdere jaren achtereen bewoond.Voedsel: Vogels, konijnen en andere kleine zoogdieren.
Hallo Leden van Ons Belang,
Gisteren liep ik bij de Schenkkade/Finnenburg in Den Haag en plotseling vloog er een knoert van een havik achter een bosduif aan. De bosduif had geen schijn van kans en werd even verder in een hoge boom opgepeuzeld! Dit is de natuur en iedere tilduivenliefhebber zal vandaag of morgen wel een duif niet zien terugkomen. Dat was vroeger in de jaren vijftig en zestig ook het geval. Dan werden er ook tilduiven gepakt door roofvogels, maar niet in die aantallen zoals nu plaatsvindt. Haviken nestelen zich in hoge bomen en de tilduivenliefhebber zal eraan moeten wennen, hoe moeilijk dat ook is. De jachtgebieden voor roofvogels worden alsmaar kleiner door bebouwing van huizen en wegen en het aantal roofvogels en ook vossen neemt schrikbarend toe. Totdat het zover is, dat net als in Amerika kleine honden en kinderen worden benaderd door de roofvogels, maar gelukkig is het hier nog niet zover. Bij kennissen in Amerika heb ik met eigen ogen kunnen zien, hoe een kennis van mij een tweetal buizerds doorschoot, die het op zijn honden hadden gemunt.
Dadelijk komen de slechtvalken weer in grote getale naar Nederland en vooral naar Den Haag, daar er in Den Haag veel duiven zijn op te peuzelen. De tilduivenvereniging is met de Gemeente nog druk in gesprek dat het faliciteren van broedplekken voor de slechtvalken niet kan in Den Haag en omstreken, daar de unieke tilduivenhobby dan verloren gaat. Gezien het feit, dat de tilduivensport op de inventarislijst van het Cultureel, Immaterieel Erfgoed van Nederland staat, zal Ons Belang er alles aan doen, dat er geen broedkasten worden geplaatst! Het duurt lang, maar gestaag komen er vorderingen. Binnenkort hoort u hier meer van.